27 maja 2022
Leczenie zębów w ciąży – o czym musisz pamiętać?
Leczenie zębów w ciąży – to temat budzący wiele kontrowersji. Narosło wokół niego także sporo mitów. Dziś przyjrzymy się temu, czy kobiety w ciąży powinny chodzić do dentysty, a także powiemy sobie, czy leczenie stomatologiczne zagraża zdrowiu dziecka. Do odsłuchania podcastu zapraszamy przede wszystkim przyszłe mamy, oczekujące dnia narodzin malucha, ale także każdą kobietę, która planuje zajść w ciążę.
Spis treści
- Jak dbać o zęby w ciąży?
- Leczenie zębów w ciąży chroni zdrowie płodu
- Leczenie zębów w ciąży – czy jest bezpieczne?
- Jakich zabiegów dentystycznych nie powinno się wykonywać w ciąży?
Jak dbać o zęby w ciąży?
Zacznijmy od codziennej pielęgnacji zębów w domu. To niezwykle istotne, aby każda kobieta w ciąży była świadoma, że prawidłowa troska o zęby w tym czasie jest bardzo ważna. Ciąża jest bowiem wyjątkowym czasem także z punktu widzenia stomatologa. Może wpłynąć negatywnie na stan całej jamy ustnej kobiety. Przyczyną tego rodzaju problemów nie jest, wbrew stereotypom, rozwijające się dziecko. Stwierdzenie, że to ono „wysysa” z organizmu młodej mamy minerały i witaminy jest mitem, który należy obalić. Dlaczego zatem tak często młode mamy skarżą się na pogorszenie zdrowia jamy ustnej?
Przyczyn jest kilka. Po pierwsze z powodu burzy hormonalnej. Zmiany w gospodarce hormonalnej ciężarnej kobiety wpływają na zmianę pH jej śliny. Jest ona w tym czasie bardziej gęsta i lepka. To komplikuje nieco samooczyszczanie się zębów, czego konsekwencją jest gromadzący się kamień nazębny. A ten można nazwać środowiskiem, które kochają bakterie próchnicotwórcze.
Kolejną przyczyną zwiększenia ryzyka chorób zęba w trakcie ciąży są, typowe dla tego czasu, „zachcianki”. Słodkie i kwaśne przekąski oraz częste posiłki mogą negatywnie wpływać na szkliwo zębów kobiety. Podobnie ma się sprawa z charakterystycznymi dla pierwszych miesięcy ciąży mdłościami. Wymioty także mogą prowadzić do uszkodzeń szkliwa oraz zwiększyć podatność zębów na próchnicę. Dodatkowo podczas ciąży dochodzi do zwiększenie ukrwienia, co odbija się na stanie dziąseł. Bywają w tym czasie opuchnięte i mogą krwawić podczas szczotkowania. Prawidłowa higiena jamy ustnej staje się przez to trudniejsza, a czasami wręcz nieprzyjemna. Bywa, że młode mamy zaniedbują w tym czasie regularne mycie zębów, narażając je na rozwój rozwój stanów zapalnych.
Jak w takim razie należy dbać o zdrowie zębów w ciąży? Na początku skupmy się na prawidłowej i systematycznej higienie jamy ustnej. Przyszła mamo, w codziennej pielęgnacji zębów uwzględnij następujące rady:
- Jeśli pojawiło się krwawienie dziąseł, zmień szczoteczkę na taką z bardziej miękkim włosiem.
- Pamiętaj, aby wymieniać szczoteczkę do zębów na nową – nie rzadziej po trzech miesiącach jej używania.
- Używaj nici dentystycznych i irygatora, aby oczyszczać przestrzenie międzyzębowe,
- Możesz także płukać usta delikatnym płynem do płukania jamy ustnej (bez zawartości alkoholu).
- Zadbaj o odpowiednia dietę – niech nie zabraknie w niej produktów bogatych w wapń i witaminę C.
Kompleksowe dbanie o zęby w ciąży wymaga także udania się na wizytę kontrolną do dentysty. Najbardziej wskazane jest odwiedzenie lekarza tuż przed zajściem w ciążę, w II trymestrze ciąży oraz pod koniec jej trwania.
Leczenie zębów w ciąży chroni zdrowie płodu
Zęby w ciąży można, a nawet trzeba leczyć, by nie doprowadzić do groźnych stanów zapalnych. Niezadbania w higienie jama ustnej mogą poważnie zaszkodzić nienarodzonemu jeszcze dziecku. Szczególnie groźna dla jego zdrowia jest zaawansowana próchnica. Gdy bakterie przedostają się do miazgi zębowej może nastąpić wysiew bakterii do krwi ciężarnej mamy, a tym samym do organizmu maluszka. Co więcej, badania wykazują, że nieleczone stany zapalne i choroby zębów zwiększają ryzyko przedwczesnego porodu aż siedmiokrotnie! Ponadto próchnica zębów u matki może powodować przeniesienie bakterii do jamy ustnej dziecka, a następnie wystąpienie próchnicy wczesnego dzieciństwa.
Jak widać zaniedbania w jamie ustnej prowadzą do bardzo poważnych konsekwencji. Leczenie zębów w ciąży jest zatem więcej niż zalecane. Choć najlepiej, aby było wykonane przed decyzją o powiększeniu rodziny. Zalecamy także zabiegi higienizacyjne skaling i piaskowania. Najlepiej dwa razy w trakcie ciąży, powstrzyma to gromadzenie się kamienia nazębnego.
Leczenie zębów w ciąży – czy jest bezpieczne?
Tak jak wcześniej wspomniałem, w trakcie oczekiwania na dziecko bardzo ważne są regularne wizyty u stomatologa. Natomiast leczenie zębów w trakcie ciąży, czyli wykonywanie różnych, niezbędnych zabiegów, jest nieraz po prostu konieczne. Na szczęście większość z nich może być całkowicie bezpiecznie wykonana. Weźmy na przykład znieczulenie zęba podczas leczenia próchnicy. Jeśli przyszła mama poinformuje lekarza o swoim stanie, użyje on, zamiast tradycyjnego środka znieczulającego, innego preparatu, który nie zawiera adrenaliny i nie obkurcza naczyń krwionośnych. Takie znieczulenie zęba łagodzi ból i jednocześnie jest bezpieczne dla mamy i dziecka. Istnieją jednak pewne zabiegi i badania, których u kobiet w ciąży nie można wykonać.
Jakich zabiegów dentystycznych nie powinno się wykonywać w ciąży?
Najlepszy scenariusz to taki, kiedy kobieta postanawia przygotować się do czasu ciąży i wykonać wcześniej wszystkie potrzebne zabiegi. Jeśli zęby w momencie zajścia są w pełni zdrowe, może ograniczyć się jedynie do regularnych wizyt kontrolnych i zabiegów profilaktycznych. Jeśli w trakcie ciąży dojdzie do rozwoju ubytków, leczenie próchnicy w początkowym jej stadium będzie szybkie, bezbolesne i nieinwazyjne.
W przypadku kobiet, które zaniedbały regularną pielęgnację, w czasie ciąży schorzenia jamy ustnej mogą się jeszcze pogorszyć. Warto wiedzieć, że zabiegi stomatologiczne, takie jak leczenie kanałowe czy usuwanie zębów mogą być mogą być wykonane także u kobiet ciężarnych. Warto jednak wykonywać je w II lub na początku III trymestru. W tym czasie lekarz będzie już mógł wykonać badanie RTG, a długi pobyt na fotelu dentystycznym nie będzie dla ciężarnej jeszcze nadmiernie męczący.
Radzimy, aby w czasie ciąży wykonywać jedynie te zabiegi, które rzeczywiście są konieczne. Odradzamy np. wybielania zębów. Nie ma pewności, czy użyte w zabiegu promieniowanie ultrafioletowe jest bezpieczne dla płodu.